Triage bij scheidingen heeft als doel om risicofactoren en onderliggende problematiek te signaleren en (stapeling van) zorg te voorkomen. Er wordt op verschillende vindplaatsen op verschillende manieren gewerkt om vroegtijdige relatie- en scheidingsproblematiek te signaleren. Er is ook niet één breed bekend en gebruikt instrument. Hoe kun je als gemeente – met partners – tijdig relatie- of scheidingsproblemen signaleren en een goede inschatting maken van het conflict?
Voorbeelden uit de praktijk
In 2020 heeft onderzoeksbureau KPMG in opdracht van programma Scheiden zonder Schade onderzoek gedaan naar triage bij (complexe) scheidingsproblematiek. Daaruit blijkt dat er niet één perfect triage-instrument is, maar dat het belangrijk is om triage op een goede manier zo vroeg mogelijk in het scheidingsproces uit te voeren. Dit stimuleert de juiste zorg op de juiste plek en voorkomt onnodige zorg en kosten. Zo kan bijvoorbeeld het inzetten van trajecten gericht op de communicatie tussen ouders niet een juiste keuze zijn als er sprake is van GGZ-problematiek van een van de ouders en/of als er sprake is van een vorm van huiselijk geweld. Daarbij valt of staat goede triage niet bij één instrument, maar wordt het beter door scholing, samenwerking en coaching rondom het gebruik van een instrument. Samenwerking in de keten is essentieel voor een gemeenschappelijke taal en impactvolle aanpak van de problematiek.
In regio Gelderland-Zuid werken alle sociale (wijk)teams sinds 2019 met het triage-instrument KEES. Dit instrument ondersteunt bij het in kaart brengen van vroege signalen van het ontstaan van een mogelijk (problematische) scheiding en het bepalen van de fase waarin de scheiding zich bevindt. Het werken met KEES gebeurt onder andere aan de hand van een aantal praatplaten en een taxatielijst. In ieder sociaal (wijk)team zijn minimaal twee professionals getraind in het werken met KEES.
De quickscan Triagelijst Scheidingssoort (afgekort: quickscan TS) is een pilot vanuit programma Scheiden zonder Schade. Hierbij wordt onderzocht of de Triagelijst Scheidingssoort een kansrijk instrument is om een goede inschatting te maken van de conflictgraad tussen ouders (Harmoniescheiding, Conflictscheiding of Blokkadescheiding). De triagelijst is ontwikkeld om vroegtijdig (bij voorkeur nog vóór de eerste intake) inzicht te krijgen in de conflictgraad tussen ouders, waardoor de professional beter kan inschatten welke vorm van ondersteuning het meest passend is. Voor ouders zelf biedt de vragenlijst de mogelijkheid tot reflectie op eigen gedachten. De quickscan TS zet in op het stoppen van psychisch lijden bij ouders, waardoor betere afspraken over de kinderen gemaakt kunnen worden en hopelijk blokkadescheidingen (ernstige strijd met contactblokkades) worden voorkomen.
